به گزارش همشهری آنلاین در مرکز کشور که حدود ۳۰۰ روز از سال آفتابی است نیز مزارع و نیروگاه‌خورشیدی در حال توسعه است. تامین انرژی به عنوان راهکاری برای جلوگیری از مهاجرت روستاییان و تامین رفاه آنان در استان‌های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان با داشتن سرمایه خدادادی باد و نورخورشید در مسیر توسعه است. به بهانه ۷ بهمن، روز جهانی انرژی‌های پاک به مناطقی می‌رویم که در استفاده از انرژی‌های پاک حرفی برای گفتن دارند.
خراسان جنوبی
خراسان جنوبی افزون بر داشتن بیش از ۳۰۰ روز آفتابی در معرض وزش بادهای فصلی به ویژه بادهای ۱۲۰ روزه قرار دارد که در سال‌های اخیر از ۱۲۰ روز به ۱۷۰ روز هم رسیده است. طبق آمار، میانگین سرعت باد برای به‌صرفه بودن تبدیل انرژی باد به برق حدود ۲۳ کیلومتر در ساعت اعلام شده در حالی که سرعت باد در برخی مناطق خراسان جنوبی حدود ۳۳ کیلومتر در ساعت است. نیروگاه بادی درح در سربیشه با ظرفیت ۵۰ مگاوات در آستانه بهره‌برداری است. طبق آمار شرکت توزیع نیروی برق خراسان جنوبی استفاده از انرژی خورشیدی هم در خراسان جنوبی به گونه‌ای است که تاکنون ۷۵ نیروگاه ۵ کیلو واتی نصب شده و ۱۷۷ نیروگاه هم در حال اجراست.
سیستان و بلوچستان
نیروگاه بادی میل نادر در سیستان و بلوچستان سالانه ۲۱۰ هزار مگاوات ساعت برق تولید می‌کند که معادل ۷۰ درصد مصرف برق سه کارخانه سیمان سیستان، خاش و تیس در سیستان و بلوچستان است. هم اکنون ظرفیت تجدیدپذیر در حال بهره‌برداری سیستان و بلوچستان معادل ۶۰ مگاوات است که ۵۰ مگاوات آن متعلق به نیروگاه بادی میل نادر زابل است. سیستان و بلوچستان با داشتن اقلیم گرم و خشک و داشتن ۳۰۰ روز آفتابی، از انرژی خورشید نیز بهره‌مند است. ۳۳ نیروگاه خورشیدی با ظرفیت ۹۹ مگاوات تولید برق در استان ساخته خواهد شد و ۳۵۲۸ نیروگاه خورشیدی کوچک مقیاس در این استان نصب شده است. چشم‌انداز نصب نیروگاه خورشیدی کوچک مقیاس نیز ۵ هزار نیروگاه است.
کرمان
وسیع‌ترین استان ایران با در بر داشتن ۱۱درصد مساحت کشور، اقلیم متفاوتی را دارد و بهره‌مندی گسترده‌ای از انرژی باد و خورشید را به گونه‌ای ممکن کرده که کرمان، قطب انرژی خورشیدی کشور لقب گرفته است. البته کرمان با داشتن ۳۵۰ روز آفتابی و ۲۰۰ روز باد مستمر می‌تواند به قطب انرژی‌های پاک در کشور تبدیل شود. ده‌سیف، روستایی با جمعیت ۱۱۰ نفر در شهداد کرمان با داشتن ۳۶۰ روز آفتابی، بیشترین تعداد روزهای آفتابی در سال در کشور را دارد. تاکنون ۱۶۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی در نقاط مختلف کرمان در حال احداث یا آغاز عملیات اجرایی هستند. چشم‌انداز تولید ۲ هزار مگاوات انرژی خورشیدی در کرمان در دست پیگیری است.
روستا با انرژی پاک سرپا می‌ماند
استفاده از انرژی تجدیدپذیر متناسب با اقلیم حالا یکی از راه‌های ماندن اهالی در روستاهای این ۳ استان است که با خشکی و کم آبی دست و پنجه نرم می‌کنند. پژوهشگر اجتماعی و جامعه‌شناس به همشهری می‌گوید: «انرژی پاک زمانی در جامعه روستایی معنا پیدا می‌کند که سبب توسعه اشتغال برای روستاییان شود.» اردشیر گراوند در توضیح بیشتر می‌گوید: «تولید برق از انرژی پاک زمانی برای روستایی مهم می‌شود که پمپ آب را روشن نگه دارد، روشنایی خانه، گرمایش و سرمایش را تامین و گلخانه را پویا و مولد کند.»
او با بیان اینکه حضور مردم در روستا امنیت اجتماعی را توسعه می‌دهد، تاکید می‌کند: «روستاییان وقتی تولیدات خود را ارزشمند بدانند به زندگی روستایی ادامه می‌دهند، اما برای تولیدات باید برق و آب داشته باشند و چه بهتر از اینکه انرژی پاک برایشان تامین شود.»
گراوند با بیان اینکه استفاده از انرژی خورشیدی در طول روز برای روستاییان توجیه دارد، می‌گوید: «انرژی در روز به صرفه است چون یک روستایی کارهایی که به برق نیاز دارد، با تبدیل انرژی خورشید به برق تامین می‌کند، اما برای شب توجیهی ندارد. اگر برق در ساعات شب نیز برایش در دسترس باشد، در روستا می‌ماند.»
طبق آمار سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق، نیروگاه‌های کوچک خورشیدی ۵کیلوواتی با ایجاد درآمد پایدار می‌تواند یک خانواده را در روستاها نگه دارد، زیرا درآمد حاصل از این نیروگاه‌ها در کنار درآمدهای به‌دست‌آمده از کشاورزی و دامداری ماندگاری روستاییان را توجیه می‌کند.
انرژی طبیعی و معماری ایرانی
استفاده از انرژی‌های طبیعی در معماری ایرانی همواره مورد توجه ویژه معماران بوده است. به دلیل کمبود آب در مناطق شرقی ایران و وجود بادهای ۱۲۰ روزه مردم برای ساخت آسیاب‌ها به جای استفاده از آب با استفاده از باد، آسبادها را راه‌اندازی و غلات را در آن آسیاب می‌کردند. تکنیک ساخت آسبادها در حوزه نهبندان حداقل از هزار سال پیش رواج داشته است. از دیدگاه فنی ۲ دیوار موازی به ارتفاع ۱۰متر که به فاصله ۴متری هم قرار دارند، ساختمان عمومی آسبادها را تشکیل می‌دهند. در قسمت شمالی این محفظه پره‌های بزرگی وجود دارد که با کمک نیروی باد می‌چرخند. چرخش پره‌ها اهرم بزرگ و سنگ زیرین را به حرکت درآورده و عملیات آسیاب کردن شروع می‌شود.
۳۶۰ روز آفتابی در ده‌سیف
در ده سیف زیارت که به عنوان آخرین آبادی ایستگاه‌های شهداد قبل از ورود به دل کویر لوت به حساب می‌آید به راحتی ۵۳ و۵۴ درجه گرما در ایستگاه‌های هواشناسی به ثبت می‌رسد. ده سیف در شهداد به دلیل ارتفاع کم ۳۵۳متر از سطح دریا و مجاورت با دشت لوت دارای بیشترین تعداد روزهای آفتابی۳۶۰روز در سال و بیشترین دمای میانگین روزانه در طول سال ۵۰ درجه سانتیگراد است.
بیشتر بخوانید:
نخستین شهردار زن در تاریخ چهارمحال و بختیاری چه برنامه هایی دارد ؟ + گفت و گو
source