همشهری‌آنلاین – پروانه بندپی: مشاهدات و میزان مراجعات افراد به پزشکان رشته‌های مختلف نشان می‌دهد که مردان ایرانی کمتر از زنان به خودمراقبتی اهمیت می‌دهند و به همین دلیل، نسبت به زنان از سلامت کمتری هم برخوردارند. خیلی از آنها زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند یا برای انجام چکاپ اقدام می‌کنند که درگیر یک بیماری شده باشند، یا بیماری در آنها پیشرفت قابل توجهی کرده باشد. در غیر این صورت اعتقادی به مراجعه به پزشک ندارند.
خیلی از مردان تصور می‌کنند تا زمانی که جوان هستند، نیازی به مراجعه به پزشک یا انجام چکاپ‌های دوره‌ای نیست. این در حالی است که پروستات، دومین سرطان شایع در میان مردان است و آنها باید از ۳۰ تا ۳۵ سالگی چکاپ‌های دوره‌ای را برای اطمینان از سلامت خود از مشکلات پروستات شروع کنند.
کارشناسان بارها درباره دلایل بی‌توجهی مردها به خودمراقبتی صحبت کرده‌اند و مهم‌ترین دلایلی که برای این موضوع مطرح می‌کنند این موارد هستند؛ دغدغه‌های اقتصادی، سواد سلامت ناکافی، مشکلات خانوادگی، اعتقاد به حفظ وجهه و اقتدار مردانگی و ترس از مراجعه به پزشک.
مردها کمتر به پزشک مراجعه می‌کنند
آمارهای موجود نشان می‌دهد که سرطان پروستات، بیماری‌های قلبی ازجمله سکته قلبی، فشارخون بالا و دیابت شایع‌ترین بیماری‌هایی هستند که مردان را درگیر می‌کنند و موضوع مهم‌تر این که طبق گفته کارشناسان، ۵۰ درصد مردان مبتلا به بیماری عروق کرونر، مشکلات جنسی هم دارند. به گفته کارشناسان، علائم بیماری قلبی ۳ سال زودتر از ناتوانی جنسی در مردها بروز کند.
دکتر ایرج خسرونیا، فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد و رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران در گفتگو با همشهری‌آنلاین به این موضوع اشاره می‌کند که در کشور ما مرگ و میر در مردها بیشتر از زنان است و دلیلش هم این است که مردها خودمراقبتی ندارند. درضمن مصرف سیگار و سایر دخانیات در میان مردها بیشتر از زنان است که خود، یکی از عوامل بروز بیماری‌های مختلف است.
به گفته دکتر خسرونیا سرطان پروستات، سکته قلبی به دلیل استعمال دخانیات و استنشاق هوای آلوده، دیابت و فشارخون بالا بیشترین بیماری‌هایی هستند که مردان در ایران با آنها درگیرند. متاسفانه خیلی از مردها در کشورکمان به دیابت مبتلا هستند و خودشان خبر ندارند و و وقتی مراجعه می‌کنند که دیابت، آنها را دچار بیماری‌های کلیه، چشم، فشارخون، بیماری‌های اعصاب و روان، مشکلات جنسی و عارضه‌های دیگر کرده است. علتش باز این است که مراجعه به پزشک در میان مردها خیلی کمتر از زنان است.
این فوق تخصص بیماری‌های گوارش و کبد می‌گوید: با آن که سرطان پروستات، شایع‌ترین سرطان در میان مردان است، اما خیلی از آنها به دلیل عدم خودمراقبتی (مثل عدم انجام چکاپ‌های دوره‌ای و بی‌توجهی به علائم اولیه‌ی بیماری در خود) زمانی مراجعه می‌کنند که مبتلا به سرطان شده‌اند یا سرطان در کل بدن‌شان منتشر شده است.
بیشتر بخوانید؛
سرطان پروستات علائم دارد؟
مشکل در دفع ادرار، تکرر ادرار، افزایش ادرار در شب، مشکل در تخلیه کامل مثانه، احساس درد و سوزش موقع دفع ادرار، درد بی‌وقفه در کمر و لگن و کاهش نیروی جریان ادرار مهم‌ترین علائم سرطان پروستات هستند که اگر فرد متوجه چندر علامت از اینها شد، باید بدون معطلی به پزشک متخصص مراجعه کند.
سرطان پروستات معمولاً خوش‌خیم است و رشد کندی دارد اما اگر به‌موقع تشخیص داده نشود و درمان آن به تاخیر بیفتد، می‌تواند بدخیم و غیر قابل درمان شود. گاهی سرطان با یک کمردرد شروع می‌شود و البته متاسفانه در خیلی از موارد، پزشک هم متوجه ارتباط آن با سرطان نمی‌شود و نسخه‌های اشتباه مثل لزوم جراحی کمر، فیزیوتراپی، دارودرمانی و … تجویز می‌کند، اما در صورت تشخیص درست، سرطان فرد اگر در مراحل پیشرفته نباشد قابل درمان است. اما از آنجا که درمان سرطان هزینه‌های هنگفتی دارد و همچنین درمان‌هایی مثل شیمی‌درمانی باعث تصعیف جسم و روان فرد می‌شود، بهتر است روی پیشگیری تمرکز کرد تا کار به ابتلا و بعد درمان نکشد.
درضمن پزشکان تاکید دارند که در صورت داشتنِ سابقه خانوادگی سرطان پروستات، حتما از جوانی (قبل از ۳۵ سالگی) تحت نظر پزشک باشید و چکاپ‌های لازم را به طور متناوب انجام دهید تا نطمئن شوید که از سرطان در امانید. دکتر خسرونیا هم در این باره تاکید می‌کند که چکاپ سالانه پروستات باید از ۳۰ سالگی شروع شود و سالانه حتما یک بار انجام گیرد. اما بعد از ۵۰ سالگی، این چکاپ هر ۶ ماه یک بار ضروری است. چون اگر چکاپ مرتب پروستات انجام نشود، ممکن است فرد زمانی متوجه شود که مبتلا به سرطان شده است.
مراقب فشار خون‌تان هم باشید
نه تنها پروستات، بلکه عوارض و بیماری‌های دیگر مثل فشار خون، دیابت، کلیه‌ها، اوره و … نیز نیاز به کنترل دارند. به عنوان مثال آقایان حداقل سالانه یک بار باید برای انجام آزمایش قند خون شامل قند ناشتا، قند دو ساعت و قند سه‌ماهه اقدام کنند تا از سلامت خود درباره ابتلا به دیابت مطمئن شوند. یا هر چند ماه یک بار باید فشار خون خود را – در هر سنی که هستند – بررسی کنند تا از عدم ابتلا به فشار خون بالا اطمینان پیدا کنند. شما می‌توانید حتی اگر به دلیل سرماخوردگی به پزشک مراجعه می‌کنید، از او بخواهید که فشار خون‌تان را نیز اندازه‌گیری کند و عدد آن را حتما به شما بگوید.
خودمراقبتی و داشتن سواد سلامت، مهم‌ترین مولفه‌ها برای داشتن یک زندگی سالم از نظر جسمی، جنسی و روانی محسوب می‌شوند و برای هر دو جنسِ زن و مرد ضروری است و خط‌کشی‌ها و مرزبندی‌های جنسیتی برای آن، تنها سلامت‌تان را در معرض خطر قرار می‌دهد.
source