به گزارش همشهری آنلاین، نام «برکه خلف» برای خودش یک قصه دارد. روستا در گذشته‌های دور، برکه‌های مختلفی داشت که فقط توسط یک نفر ساخته می‌شد؛ «خلف». به همین دلیل نام روستا به «برکه خلف» تغییر کرد. هنوز هم یک برکه قدیمی در روستا وجود دارد که در گذشته آب آشامیدنی اهالی از این برکه تامین می‌شد و به همین دلیل، اهالی نسبت به تمیزی آب برکه حساس و مدام در حال نظافت برکه بودند.
دهیار برکه خلف در این باره به همشهری می‌گوید: «برکه همیشه تمیز و آب آن شیرین است و به عنوان آب آشامیدنی استفاده می‌شود. برکه نزدیک کوه است و علاوه بر آب باران، آبی که از کوه سرازیر می‌شود را هم در خود جمع می‌کند.»
شمس‌الدین اسلامی می‌افزاید: «البته حالا سال‌هاست خانه‌ها لوله‌کشی شده و مردم کمتر از آب برکه استفاده می‌کنند. با این حال، آب برکه همیشه تمیز است و قابل مصرف.»
نظافت، کار هر روز اهالی
اهالی برکه‌خلف اعتقاد دارند تمیزی و پاکیزگی جزو ویژگی‌های ذاتی آن‌هاست و پیشینیان آنها نیز در این روستا به تمیزی محیط خود اهمیت می‌دادند.
دهیار برکه خلف که ۲ سالی است به عنوان دهیار در این روستا فعالیت می‌کند می‌گوید که در این مدت هیچ وقت دغدغه تمیزی و نظافت روستا را نداشته است.
شمس‌الدین اسلامی توضیح می‌دهد: «از گذشته مردم برکه‌خلف به نظافت روستا می‌پرداختند و الان هم همین‌طور است. هر کسی جلوی در خانه و کوچه را جارو می‌زند تا روستا همیشه تمیز بماند به ویژه زنان نقش پررنگی در تمیزی روستا ایفا می‌کنند.»
او با بیان اینکه اهالی روستا اجازه نمی‌دهند زباله‌ای روی زمین باشد یا اینکه زباله انباشته شود، اظهار می‌کند: «این فرهنگ جدانشدنی اهالی در برکه‌خلف است. از گذشته چنین فعالیت‌هایی داشتند و هنوز هم همین‌طور است. حتی اگر پیرمردی در کوچه ببیند زباله افتاده، خم می‌شود و آن را داخل سطل زباله می‌اندازد. برای مردم اینجا داخل خانه با بیرون خانه فرقی نمی‌کند یعنی همانطور که خانه‌ها تمیز است، برای تمیز بودن کوچه‌ها هم تلاش می‌کنند.»
به گفته او، صبح‌ها زنان خانه جارو دست می‌گیرند و کل خانه را رفت و روب می‌کنند، بعد کوچه و چهار طرف خانه را جارو می‌زنند. برخی از آنها حتی بیشتر از این شعاع را تمیز می‌کنند و عده‌ای آنقدر جارو می‌کشند تا چشم‌انداز اطراف خانه‌شان کاملا پاک شود.
وقتی گردشگر می‌آید
سایت گردشگری روستای برکه خلف در فهرست آثار ملی قرار گرفته است و به گفته دهیار روستا، کوه‌ها و طبیعت منحصربه فرد، رویت ستاره‌های فراوان در شب و همه این‌ها از جذابیت‌های روستاست که موجب رونق گردشگری آن شده.
شمس‌الدین اسلامی با بیان اینکه اسفند ۱۴۰۲ و فروردین ۱۴۰۳ بیش از ۵۰ هزار گردشگر به این روستا آمدند، می‌گوید: «برخی از گردشگران که با اطلاع قبلی وارد روستا می‌شوند، به خوبی می‌دانند نباید در معابر زباله رها کنند یعنی آنها هم مانند اهالی روستا مراقب نظافت هستند. هرچند برخی بدون اطلاع وارد روستا می‌شوند و از فرهنگ اهالی چیزی نمی‌دانند. با این همه حتی اگر زباله‌ای در روستا رها شود، خود اهالی بلافاصله به جمع‌آوری آن اقدام می‌کنند یعنی وظیفه خود می‌دانند نظافت روستا را در اولویت قرار دهند.»
مشهور شدن نام برکه‌خلف به عنوان تمیزترین روستا هم ماجرای جالبی غیر از پیشینه ذکر شده دارد. یک سال رئیس محیط‌زیست منطقه آزاد قشم تصمیم می‌گیرد تمیزترین روستای جزیره را انتخاب کند، مردم برکه‌خلف دست به کار می‌شوند و تمام روستا را از وجود هر زباله و کثیفی پاک می‌کنند. آنها تمام روستا را با همکاری هم جارو و لقب تمیزترین روستای جزیره را دریافت می‌کنند.
از زبان اهالی
یکی از اهالی روستای برکه خلف هم با بیان اینکه اهالی همیشه در حال تمیز کردن کوچه‌های روستا و برکه هستند به همشهری می‌گوید: «علاوه بر نظافت روزانه، عید نوروز، عید قربان و عید فطر برای اهالی روستا خیلی اهمیت دارد و قبل از اینکه زمان این سه عید برسد، مردم کوچه‌ها را آب و جارو می‌کنند.»
فتحیه رضوانی همکاری اهالی در نظافت روستا را به جشن‌های عروسی هم تعمیم می‌دهد و می‌افزاید: «علاوه بر این، هر وقت جشنی در روستا برگزار شود، اهالی روستا قبل از هر چیز به تمیز کردن کوچه‌ها و برکه می‌پردازند. حتی چند روز مانده به ماه رمضان هر فردی دور و بر خانه خود را تمیز می‌کند و وقتی همه این کار را انجام می دهند، دیگر کل روستا تمیز می‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «در گذشته تعداد خانه‌ها در روستا کمتر بود و تراکم کمتری در روستا دیده می‌شد. به همین دلیل، فضاهای خالی در روستا بیشتر بود و تمیز کردن آن زمان می‌برد. الان دیگر تعداد خانه‌ها بیشتر شده است و خانواده‌های زیادی در روستا زندگی می‌کنند. برای همین، هر خانواده‌ای جلوی در خانه خود را تمیز کند، کل روستا تمیز می‌شود.»
رضوانی همچنین به نکته جالبی هم اشاره می‌کند و آن، دامداری اهالی است: «صبح به صبح که مردم گوسفندان خود را به سمت چوپان روستا می‌برند، سعی می‌کنند از کوچه پس کوچه‌های روستا عبور نکنند. پشت روستا کوهی است که مردم مسیر خود را دور می‌کنند تا گوسفندانشان وارد روستا نشود و روستا تمیز بماند.»
او همچنین با اشاره به اینکه در گذشته برکه خلف سقف نداشته است، می‌گوید: «بعدها یک نفر آمد و این برکه را تعمیر کرد و روی آن سقف گذاشت به طوری که آب باران بیشتری در داخل برکه حفظ شود. برای همین، برکه خلف با مصالح ساختمانی تعمیر شده و سقفی هم برای آن طراحی و اجرا شده است یعنی سقف برکه خلف مانند سقف‌های قدیمی است.»
او اضافه می کند: «بعد از بازسازی برکه، حتی وقتی باران می‌بارد، زنان روستا دور تا دور برکه را تمیز می‌کنند تا آب کثیف وارد برکه نشود.»
یک کار بکر
برکه‌خلف علاوه بر تمیزی، ویژگی‌های خاص دیگری هم دارد که آن را از سایر روستاهای ایران متمایز می‌کند. اهالی این روستا در چند سال گذشته از گونه‌ای صدف درخطر انقراض به نام صدف لب‌سیاه نیز حفاظت کرده‌اند. صدف لب‌سیاه یکی از مشهورترین و با ارزش‌ترین صدف‌های مروارید ساز است که به دلیل توانایی در تولید مروارید از روزگاران قدیم مورد توجه بوده و به علت اندازه بزرگ، ضخامت چشمگیر لایه مرواریدی آن قادر به تولید مروارید بسیار با ارزش است و از پوسته آن هم در صنعت دکمه‌سازی، منبت‌کاری و کارهای تزئینی استفاده می‌شود.
دره‌ستارگان، جاذبه دیدنی روستا
دره مشهور ستارگان در مجاورت برکه‌خلف قرار دارد؛ دره‌ای که از فرسایش خاک، ماسه و سنگ به وجود آمده است و براساس تحقیقات به دوره زمین‌شناسی سنوزوئیک تعلق دارد. این دره بیش از ۲ میلیون سال قدمت دارد. بومیان اعتقاد دارند هنگامی که ستارگان با زمین برخورد کرده‌اند خاک منطقه بالا آمده و به این شکل خشک شده است.
source