کارگردان مستند «فرح» در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا درخصوص تولید این مستند توضیح داد: این مستند پنجقسمتی به زندگی فرح پهلوی و تأثیراتش بر اداره کشور تا سال ۱۳۵۷ میپردازد و وارد زندگی او بعد از انقلاب اسلامی نمیشود. تمرکز ما بر واکاوی شخصیت و علایق او از دوران کودکی است؛ اینکه این علایق چطور شکل گرفتهاند و چه اثری بر تصمیمات او در دوران مسئولیت داشتهاند. ما همچنین نقش حلقه نزدیکانش، علت شکلگیری این حلقهها و گرایشهای فکری او را بررسی کردهایم.
«فرح» یک مستند آرشیوی است
محسن کریمیان با اشاره به شیوه تولید مستند «فرح» گفت: این مستند کاملاً آرشیوی است و در آن از مصاحبههای صوتی مجموعه تاریخ شفاهی هاروارد استفاده کردهایم. این مصاحبهها با افرادی انجام شده که در آن دوره به فرح نزدیک بودهاند. این صداها، روایتهای ارزشمندی از علاقه فرح به فرهنگ و هنر، کمکهایش به وزارت فرهنگ و مسائل مشابه را شامل میشود.
وی در پاسخ به این سوال که چرا به کودکی فرح دیبا پرداخته است، بیان کرد: کودکی هر فرد نقش مهمی در شکلگیری شخصیت و گرایشهای فکری او دارد. ما بررسی کردیم که آیا در دوران کودکی فرح اتفاقی افتاده که این گرایشها را ایجاد کرده باشد؟ این بررسی به مخاطب کمک میکند تا متوجه شود تصمیمات او در اداره کشور از چه پیشینهای نشأت میگیرد و آیا او در طول زمان تغییری در گرایشهایش داشته است یا خیر.
عکسها و فیلمهای منتشر نشده از فرح دیبا در مستند «فرح»
کریمیان به شیوه پژوهشی در ساخت مستند «فرح» اشاره کرد و توضیح داد: ابتدا با جمعآوری اسناد و مدارک کتابخانهای شروع کردیم. سپس، همزمان با نگارش فیلمنامه، سراغ منابع بصری رفتیم و عکسها، فیلمها و اسنادی را گردآوری کردیم که تاکنون منتشر نشده بودند. بخشی از این منابع از آرشیو صدا و سیما و مرکز اسناد انقلاب اسلامی به دست آمد. البته دسترسی به اسناد خارجی بسیار دشوار و زمانبر بود.
وی در پاسخ به این سوال که چه نهادهایی در گردآوری اسناد کمک کردهاند، گفت: برخی از سازمانها مانند سازمان اوج در گرفتن برخی مجوزها کمک کرد. البته اگر همکاریهای بیشتری صورت میگرفت، مستند سریعتر به نتیجه میرسید و چالشهای کمتری داشتیم.
آیا تاثیرات فرح دیبا بر بنیانهای فرهنگ و هنر ایران واقعی بودهاند؟
کارگردان مستند «ضد» درخصوص انگیزه ساخت مستندی از فرح دیبا بیان کرد: در مورد شاه و دیگر اعضای دربار مستندهای زیادی ساخته شده است، اما درباره فرح، با این تمرکز و نگاه، تاکنون اثری وجود نداشته است. فرح تأثیرات قابل توجهی بر بنیانهای فرهنگ و هنر ایران داشته است. این تأثیرات گاه مثبت ارزیابی میشوند، اما ما تلاش کردیم بررسی کنیم که آیا این تغییرات واقعی بودهاند یا صرفاً ظاهری بودهاند.
وی افزود: ما سعی کردیم وقایع آن دوره را با زاویهای تحلیلی روایت کنیم. تلاش کردیم به مخاطب کمک کنیم شباهتها و تفاوتهای بین تصمیمات آن دوران و تأثیراتشان بر جامعه امروز را درک کند. این یک فرصت است تا با نگاهی دقیقتر، آن دوره تاریخی و اثراتش را بازخوانی کنیم.
کریمیان در پایان به بستر پخش مستند «فرح» اشاره کرد و گفت: هنوز شبکه مشخصی برای پخش مستند تعیین نشده است. امیدواریم این اثر بتواند مخاطبان بیشتری را با زوایای کمتر دیدهشده تاریخ آشنا کند.
انتهای پیام/
source