به گزارش پارسینه، بختک که در علم پزشکی به آن «فلج خواب» گفته می‌شود، به حالتی اطلاق می‌شود که فرد هنگام خواب یا بیدار شدن از خواب قادر به حرکت یا صحبت نیست و احساس می‌کند بدنش فلج شده است. این حالت می‌تواند چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد و باعث ترس شدید در فرد می‌شود، به‌طوری که ممکن است احساس خفگی یا نزدیک بودن به مرگ کند.
علل بختک یا فلج خواب
فلج خواب معمولاً به‌دلیل عواملی مانند استرس، اضطراب یا مشکلات خواب رخ می‌دهد. در این حالت، فرد قادر به حرکت بدن خود نیست و گاهی اوقات توهمات ترسناک مانند دیدن سایه‌ها یا شنیدن صداها به تجربه‌ای وحشتناک تبدیل می‌شود. همچنین عواملی مانند کمبود خواب، اختلالات روانی و مصرف برخی داروها می‌توانند موجب بروز فلج خواب شوند.
علائم بختک
- ناتوانی در حرکت دادن بدن
- عدم توانایی در صحبت کردن و فریاد زدن
- احساس خفگی یا نزدیک بودن به مرگ
- توهمات دیداری، شنیداری یا لمسی مانند احساس حضور یک شخص دیگر در اتاق یا دیدن شبح
- احساس اضطراب و وحشت شدید
چه کسانی بیشتر دچار بختک می‌شوند؟
افرادی که دچار اختلالات خواب هستند، به‌ویژه اختلال در فاز REM، بیشتر از سایرین در معرض بختک قرار دارند. همچنین، افرادی که استرس زیادی دارند، کمبود خواب دارند یا داروهای خاصی مصرف می‌کنند، بیشتر ممکن است این تجربه را داشته باشند. جالب است بدانید که بختک در زنان دو تا چهار برابر بیشتر از مردان رخ می‌دهد.
آیا بختک خطرناک است؟
اگرچه تجربه بختک ممکن است بسیار ترسناک باشد، اما این حالت هیچ عارضه جسمی یا آسیب‌زایی به همراه ندارد و معمولاً بعد از چند ثانیه یا دقیقه خود به خود به پایان می‌رسد. برای کاهش شدت ترس، می‌توان با تکان دادن اعضای بدن و نفس کشیدن عمیق از این حالت خارج شد.
روش‌های پیشگیری و رهایی از بختک
- کاهش استرس: قبل از خواب، از افکار استرس‌زا دوری کنید و با تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن یا یوگا آرامش خود را حفظ کنید.
- خواب کافی: داشتن یک برنامه خواب منظم و کافی می‌تواند به کاهش احتمال بروز فلج خواب کمک کند.
- تکان دادن بدن: زمانی که در خواب احساس فلج شدن می‌کنید، سعی کنید انگشتان دست و پا را تکان دهید یا از حرکت شدید استفاده کنید تا از این حالت خارج شوید.
- نوشیدن آب سرد: پس از بیدار شدن از فلج خواب، پاشیدن آب سرد بر صورت می‌تواند به بیداری کامل کمک کند.
- اجتناب از خوابیدن به پشت: برخی افراد هنگام خوابیدن به پشت بیشتر دچار فلج خواب می‌شوند. بهتر است به پهلو بخوابید.
نتیجه‌گیری
اگرچه بختک یا فلج خواب یک تجربه ترسناک و آزاردهنده است، اما با رعایت برخی تغییرات در سبک زندگی و استفاده از تکنیک‌های آرامش‌بخش می‌توان از بروز آن جلوگیری کرده و در صورت وقوع، به راحتی از آن رهایی یافت.
source