گرینلند، بهعنوان بزرگترین جزیره جهان و متعلق به دانمارک، به دلیل مسیرهای حیاتی کشتیرانی و منابع معدنی کمیاب، همواره موردتوجه استراتژیک بوده است.
منبعی نزدیک به ترامپ توضیح داد که این اظهارات نوعی پیام حسابشده به چین است و از جاهطلبی بازگشت آمریکا به صحنه جهانی خبر میدهد. ترامپ در حال ترسیم چارچوب «دکترین ترامپ» برای سیاستهای آینده خود است.
طبق گزارش مرکز ویلسون، رقابت آمریکا با چین و روسیه بر سر منابع قطب شمال، از جمله لیتیوم و گرافیت، در جریان است. الکس پلیتزاس از شورای آتلانتیک تأکید دارد که گرینلند با داشتن منابع کلیدی و پوشش قانونی بخش بزرگی از قطب شمال، میتواند موقعیت آمریکا را در رقابت با این کشورها تقویت کند.
آمریکا سالها برای اکتشاف منابع قطب شمال کشتیهای یخشکن اعزام کرده و کارشناسان میگویند وابستگی واشینگتن به مواد معدنی چین نمیتواند ادامه یابد. به نظر میرسد ترامپ مترصد یافتن جایگزینهایی برای کاهش این وابستگی است.
ذخایر قابل توجهی از مواد معدنی کمیاب در مناطقی مانند افغانستان وجود دارد، اما بهرهبرداری از آنها به دلایل مختلف ممکن نیست. در مقابل، گرینلند گزینهای سادهتر محسوب میشود. مرکز ویلسون در ۲۰۲۳ گزارش داد که افزایش تقاضا برای خودروهای برقی و فناوریهای پیشرفته، ایالات متحده را وابسته به این مواد کرده و تأمین آنها را به یک اولویت امنیت ملی بدل ساخته است، چرا که این مواد در تجهیزات دفاعی و فناوریهای نظامی کاربرد حیاتی دارند.
پلیتزاس خاطرنشان کرد که عناصر مصنوعی عملکردی مشابه مواد معدنی طبیعی ندارند و همین مسئله باعث آسیبپذیری آمریکا در تولیدات دفاعی، بهویژه در بحبوحه تنش با چین، شده است. تغییرات اقلیمی نیز رقابت بر سر منابع قطب شمال را تشدید کرده و آب شدن یخها دسترسی به این منابع را ممکن کرده است. با این حال، آمریکا با کمبود کشتیهای یخشکن مواجه است. اکنون گارد ساحلی فقط دو کشتی یخشکن حیاتی دارد، در حالی که روسیه دهها کشتی در اختیار دارد.
مایک والتز که مدتی است نگرانی خود را درباره این موضوع ابراز کرده، وعده داده در کنگره برای افزایش تعداد یخشکنها تلاش کند. همزمان، ایالات متحده در حال ساخت کارخانههای فرآوری مواد معدنی و کاهش اتکا به چین است. در این شرایط، سرمایهگذاری بر کشتیهای یخشکن و احتمال خرید گرینلند راهبردهای جذابی به نظر میرسند، زیرا چین حدود ۷۰ درصد ذخایر این مواد را در اختیار دارد، در حالی که سهم آمریکا تنها 1.3 درصد است.
جاهطلبی ترامپ در دانمارک با استقبال مواجه نشد. مته فردریکسن، نخستوزیر دانمارک، با اشاره به سفر پسر ترامپ به گرینلند تأکید کرده که این منطقه «فروشی نیست». ایالات متحده از گذشته به گرینلند علاقه داشت و در سال ۱۸۶۷ همزمان با خرید آلاسکا از روسیه، قصد ارائه پیشنهاد برای این جزیره را داشت. دههها بعد، پس از جنگ جهانی دوم، آمریکا ۱۰۰ میلیون دلار شمش طلا پیشنهاد کرد، اما دانمارک آن را رد کرد. در عوض، توافقی دفاعی شکل گرفت که منجر به دسترسی آمریکا به پایگاه هوایی توله شد، مکانی که بعدها در جنگ سرد به دلیل نزدیکی به روسیه اهمیت استراتژیک یافت. ترامپ در سال ۲۰۱۹ نیز ایده خرید گرینلند را مطرح کرد که با مخالفت شدید رهبران گرینلند و دانمارک روبهرو شد.
source